"ဟိုင္းေဝး အေတြ.အၾကံဳ အပိုင္း (၁)"

ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ေမာင္းျခင္း ဆိုင္၇ာ အေတြ.အၾကံဳမ်ားမွ၊ ယခုတဖန္ ဆက္လက္ျပီး၊ ဟိုင္းေဝး ေမာင္းႏွင္ျခင္းဆိုင္၇ာ၊ အေတြ.အသိမ်ားကို၊ တင္ျပသြားလိုပါသည္။ ေမာ္ေတာ္ေဝး motorway ေမာင္းတာမ်ား ဘာအထူး ေ၇းသား ေန၇သလဲလို. ေမးသူမ်ားရွိ ေကာင္းရွိပါလိမ္.မည္။ သို.ပါေသာ္လည္း၊ ဖတ္မွတ္ထားေသာအခါတြင္လည္း၊ ဗဟုသုတ ကေလးေတာ. ၇သြားၾကမွာ ျဖစ္ပါသည္။ ယခင္ေဆာင္းပါးမ်ားတြင္၊ က်ေနာ္ မီးေမာင္း ထိုးျပခဲ.သည္.အတိုင္း၊ စံနစ္
တက် ေလ.လာထားေသာအခါ၊ မိမိတို.အတြက္ လြယ္ကူႏိုင္ပါေတာ.သည္။ အသက္အႏၱ၇ာယ္လည္းကင္းေပသည္။
ဟိုင္းေဝးကို ခ၇ီးအရွည္ေမာင္းမွသာ၊ ယာဥ္ေမာင္းမ်ား တက္ေ၇ာက္ေမာင္းၾက၇သည္ ျဖစ္သျဖင္.၊ ျမိဳ.ထဲေမာင္း သေလာက္၊ ထမင္းစား ေ၇ေသာက္ေလာက္ လြယ္ကူမည္ဟု ခတ္ေပါ.ေပါ.ေတြး ထင္ထားျခင္းမျပဳသင္.ေပ။ ဟိုင္းေဝးဆိုသည္.အတိုင္း၊ ယာဥ္ေမာင္းႏွံဳးသပ္မွတ္ခ်က္သည္၊ ျမိဳ.ထဲေမာင္းသည္ထက္ ပိုမိုျမန္ဆန္စြာ ေမာင္းၾက ၇သျဖင္၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ထိန္းသိမ္းမွဳ. အထူးဂရုဆိုက္ၾက၇ေတာ.သည္။
ဟိုင္းေဝးတြင္၊ လမ္းအေကာက္အေကြးမ်ား (Bending )၊ အတက္အဆင္းမ်ား (up and down roads)၊ လမ္းမညီညြတ္မွဳ.မ်ား၊ မညီညာမွဳ.မ်ား ( road even and slops )၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ သတိေပး ဆိုင္းဘုတ္မ်ား၊ ကိုေတြ.၇တတ္ပါသည္။ ယာဥ္ေမာင္းသူအတြက္ အႏၱ၇ာယ္ျဖစ္ေစမည္.၊ လမ္းအေနအထားမ်ားတို.ကို၊ ၇ည္ညႊန္းျပသထားေသာ၊ road signs မ်ား၊ သတိေပးထားခ်က္မ်ား၊ အခါအားေလွ်ာ္စြာေတြ.၇ပါလွ်င္၊ မိမိတို.၏ ယာဥ္ထိမ္းခ်ဳပ္မွဳ.ကို၊ လိုအပ္သလို အေရွာ.အတင္း ေဆာင္းၾကိဳးႏွင္းဆိုသလို၊ ( speed adjustment ) ကို တင္ ၾကိဳလုပ္ထား၇ေတာ.သည္။ အႏၱ၇ာယ္နားေ၇ာက္မွ၊ ဘ၇ိတ္ကို မတန္တဆသံုးျပီး၊ အရွိန္ကို ေလွ်ာ.ခ်ျခင္းထက္၊ ဆိုင္းဘုတ္ကို စတင္ အေဝးက ေတြ.ေတြ.ခ်င္း၊ Forward Planning တင္ၾကိဳ စီစဥ္မွဳ.ကို လုပ္ၾက၇ေပသည္။
အျမန္ႏွံဳး Speed Limit ဆိုသည္၊ အျမင္.ဆံုးေမာင္းႏိုင္ေသာ ႏွံဳးသာျဖစ္ျပီး၊ ေမာ္ေတာ္ေဝး highway တေလွ်ာက္လံုး ၄င္းျပဌာန္းထားေသာ speed ကို တသပ္မွတ္တည္း ေမာင္းႏိုင္သည္ဟု မွတ္ယူျခင္းသည္၊ လြဲမွားေတာ.သည္။ မည္သို.ပင္ အျမင္.ဆံုးအျမန္ ႏွံဳးသတ္မွတ္လင္.ကစား၊ မိမိတို.ေတြ.ၾကံဳေနေသာ လမ္းအေျခအေနအ၇၊ သင္. ေတာ္မည္. speed ျဖင္.ေမာင္းျခင္းသည္၊ မိမိအတြက္ေ၇ာ၊ အမ်ားလမ္းသံုးသူ ယာဥ္မ်ားတို.အတြက္ပါ စိတ္ခ်၇သည္။ အႏၱ၇ာယ္ လည္းကင္ေစႏိုင္သည္မဟုတ္ပါလား။
သဘာဝအေနအထားအ၇၊ အရွိန္မ်ားေနေသာ ကားတစီးသည္၊ စတီယာတိုင္ ပိုမိုေပါ.ပါးေနေစျပီး၊ စတီယာတိုင္ ထိမ္းခ်ဳပ္မွဳ. ခက္ေစေတာ.သည္။ တခုခုျဖစ္ျပီဆိုပါလွ်င္ စတီယာတိုင္က ဆြဲလို ဆြဲမွန္းမသိ တဖက္ထဲကို ဆြဲခ် သြားတတ္သည္။ ၄င္းမွာ speed မ်ားေသာေၾကာင္. ကြန္ထရိုး ထိမ္းခ်ဳပ္မွဳ.မႏိုင္ေတာ.သည္.၊ အေျခအေနသို. ဆိုက္ေ၇ာက္သြားေစျပီး၊ ေၾကာက္အား လန္.အားျဖင္. ဘ၇ိတ္ကိုသံုးသည္.အခါ ဘ၇ိတ္မအုပ္ခင္ တခါ ကလပ္ clutch ကို အ၇င္နင္းမိေတာ.သည္။ အရွိန္ျဖင္. ေမာင္းေနေသာယာဥ္ေမာင္းသည္၊မွား ယြင္းစြာ ကလပ္ကိုအ၇င္ နင္းလိုက္တတ္၇ာက၊ မိမိ၏ေမာ္ေတာ္ယာဥ္သည္၊ ယခင္ေမာင္းေနသည္. အရွိန္ထက္ ေနာက္ထပ္ တဖန္ အရွိန္ပိုမိုျမင္.တက္သြားေတာ.သည္။ အေၾကာင္းမွာ၊ ကလပ္ကို မွားယြင္းစြာ နင္းလိုက္သည္.အခါ၊ အင္ဂ်င္ႏွင္. ဘီးမ်ားကိုထိမ္းခ်ဳပ္ထားေသာ၊ ထိမ္းခ်ုဳပ္မွဳ.”ဒစ္အဝိုင္း”မ်ား ဂီယာေဗာက္ gear box မွ ကြာဟသြားေလ၇ာ Engine Breaking အင္ဂ်င္၏ ထိမ္းခ်ဳပ္မွဳ. လြတ္ကင္းသြားေတာ.၇ာက၊ speed ပိုျမန္သြားေတာ.သည္။ ကားဘီးမ်ားဟာ နဂိုကထဲက အရွိန္မ်ားစြာ လွဲ.ပတ္သြားေန၇ာက၊ ကားဘီးမ်ားႏွင္.တိုက္ရိုက္ဆက္သြယ္ေနေသာ၊ ပလိပ္ျပားႏွင္. အင္ဂ်င္ကိုတိုက္ရိုက္ ဆက္သြယ္ေနေသာ ပလိပ္ျပားတို. ကြာဟသြား၇ာက၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္သည္၊ ထိမ္းမ၇ speed ပိုမ်ားသြားေတာ.သည္။ က်ေနာ္တို. ျမန္မာလူမ်ိဳးတို.သည္ ကလပ္ကို မလိုအပ္ပဲ အျမဲသံုးတတ္သည္။ ကလပ္ေပၚမွာ ေျခတင္ထားေသာ အက်င္. လည္းရွိတတ္သည္။ မလိုအပ္ပဲ ေျခကို ကလပ္ေပၚတင္ထားပါလွ်င္၊ ကလပ္ဘ၇ိတ္ပ်က္ စီးလြယ္သည္။ ( clutch brake wear & tear ) ျဖစ္တတ္သည္။ ဘယ္ဖက္ေျခကအျမဲတမ္း ကလပ္ကို နင္းထား ထိထားေသာအခါ၊ ကလပ္ပလိတ္သည္ မသိမသာ ၈ီယာေဗာက္ နဲ.ျငိေနတတ္သည္။ မလိုအပ္ပဲ ကလပ္ကို နင္း ေသာေၾကာင္. ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ပိုျမန္သြားျခင္းကို coasting ျဖစ္သည္ဟု ေခၚသည္။ Coasting is driver’s fault ယာဥ္ေမာင္း၏ အျပစ္ဟုဆိုၾကသည္။ မလိုအပ္ပဲ ကလပ္ကိုကိုင္ ထားသည္. အတြက္ျဖစ္သည္။ အႏၱ၇ာယ္ရွိသည္၊ ေ၇ွာင္ရွား၇မည္ဟု အဆိုရွိသည္။
ေမာ္ေတာ္ေဝးတြင္ အရွိန္ျဖင္.ေမာင္းေန၇ာက၊ မွားယြင္းစြာ ကလပ္ကို အမွတ္တမဲ. အ၇င္နင္းမိခဲ.ေသာ္၊ မိမိသည္ စတီယာတိုင္ကို မည္သို.မွ် ထိမ္းခ်ဳပ္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါပဲ၊ ယာဥ္ဆြဲေခၚသြား၇ာသို.၊ ပါသြားေတာ.သည္။ ထို.တြင္မက၊ ေၾကာက္အားလန္.အား ဘ၇တ္အုပ္ေသာအခါ၊ ေနာက္ဘီးမ်ားက ဆြဲမိဆြဲ၇ာ လက္ဝဲဖက္ သို.မဟုတ္ လက္ယာ ဖက္ ဆြဲခ်ေတာ.ျပန္သည္။ စကစ္ skid ျဖစ္သည္ဟုေခၚသည္။ ဘာျဖစ္လို. စကစ္ျဖစ္တာလည္းဆိုလွ်င္၊ ဘ၇ိတ္ကို hash braking သို.မဟုတ္ sudden braking ေခၚ ဖိအားျဖင္.ဘ၇ိတ္ကို တအားအရွိန္နဲ. ရိုက္ခ်နင္းျပစ္လိုက္ေသာအခါ၊ စတီယာတိုင္သည္ lock ျဖစ္သြားေတာ.သည္။ စတီယာကို လွည္.မ၇ျဖစ္သည္ႏွင္.၊ ေနာက္မွ ဘီးမ်ားက တဖက္ ဖက္သို. ေနာက္ဘီးတဖက္က ကပ္ျပီး၊ ျမန္မာအေခၚ စလစ္ ျဖစ္ေတာ.၇ာ၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မွာ ထိမ္းခ်ဳပ္မွဳ. လုပ္မ၇ျဖစ္ေတာ.သည္။ ထိုအခါ ေမာ္ေတာ္ေဝးေပၚမွာ လမ္းနေဘးသို. ဆြဲခ်သြား ေတာ.သည္။ ထိုသို.ဆြဲခ်သြားသည္ႏွင္. ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ တိမ္းေမွာက္သြား၇န္၊ မခက္ခဲေတာ. ပါေပ။ အခ်ိဳ.ကလည္း၊ ဘီးေပါက္လို.ဆြဲခ်သြားသည္ဟု ယူဆၾကသည္။ ဆြဲခ်သြားျပီးမွ၊ လမ္းနေဘး က တိုင္ သို.မဟုတ္ ေက်ာက္ခဲတို.ႏွင္. ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ဘီးအရွိန္ျပင္းစြာ တိုက္ခတ္၇ာက၊ တာယာကြဲျခင္း အစရွိသည္တို. ျဖစ္တတ္ေတာ.သည္။
အရွိန္ျပင္းထန္စြာေမာင္းေနေသာ၊ ယာဥ္တစီး ဘ၇တ္အုပ္၇ာတြင္၊ မိမိတို.စတီယာတိုင္ကို၊ အေသအျခာ စုပ္ကိုင္ထားဘို.လိုျပီး၊ ယာဥ္ကို တည္.ႏိုင္သမွ် တည္.မတ္မွဳ.ရွိေစ၇န္၊ ထိမ္းထား၇ေပမည္။ စလစ္ျဖစ္၇င္ ( skid ) ဘယ္လိုထိမ္း၇မည္ ဆိုသည္ကိုလည္း သိထား၇ေပမည္။ မ်ားေသာအားျဖင္. ေခတ္ေပၚ ကားမ်ားတို.တြင္ ေအဘီအက္စ္္ ABS ေခၚ Anti-Lock Braking System ပါရွိၾကေပသည္။ ေအဘီအက္စ္က ဘာလုပ္ေပးသလဲ ဆိုလွ်င္၊ စတီယာတိုင္ကို လွည္.ႏိုင္ေအာင္ lock ျဖစ္မသြားေအာင္ ဖန္တီးေပးသည္။ စလစ္ skid ျဖစ္၇ာတြင္ စတီယာတိုင္ လွည္.မ၇ မျဖစ္ေစ၇န္၊ ABS က Adjust လုပ္ေပးထားသျဖင္.၊ စတီယာတိုင္ကို လိုအပ္သလိုလွည္.ျပီး၊ ျပန္လည္တည္.မတ္လာေအာင္ ထိမ္းလို.၇ေတာ.သည္။ ယခင္ေခတ္ ယခင္အခါက၊ ABS မေပၚမွီက၊ စလစ္ျဖစ္၇င္ ဒီအတိုင္းပဲ၊ ေမွ်ာပါသြားေတာ.သည္။ ယခုအခါ ABS တတ္ဆင္ထားေသာ ကားမ်ားအတြက္၊ ေနာက္ဘီးက လက္ဝဲဖက္ကို ဆြဲသြား၇င္၊ အဲ.ဒိ ဆြဲသြားတဲ.ဖက္ကို အသာေလး လိုသေလာက္ စတီယာတိုင္ကို လွည္.ေပးၾက ၇သည္။ သို.မွသာ ကား၇ဲ. Position သည္ ျပန္တည္.မတ္ေတာ.မည္။ Skid ျဖစ္တိုင္း steer into it လို. အဂၤလိပ္နည္းျပ စာအုပ္မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ Right ဖက္ကို Skid ျဖစ္၇င္ steer into Right လို.ဆိုသည္။ လွည္.တာမ်ားသြား၇င္ over-steering ျဖစ္သြား၇င္ေတာ. တခါ ဆန္.က်င္ဖက္ကို skid ျဖစ္တတ္ေၾကာင္း သတိေပးထားသည္။ ၄င္းကဲ.သို. ၾကံဳေတြ.ခဲ.ေသာ္၊ တခါ skid ျဖစ္တဲ. ဖက္ကို အနည္းငယ္ လွည္.ေပးျပီး၊ ျပန္ေျဖာင္.၇ေတာ.သည္။ ဘ၇တ္အုပ္လိုက္လို. Skid ျဖစ္သည္ဟု ခံစား၇လွ်င္၊ ခ်က္ခ်င္း ဘ၇တ္ကို ျပန္လႊတ္ျပီး၊ အျမန္ျပန္ ဘ၇တ္အုပ္၇ျပန္သည္။ Skid ျဖစ္စမွာ ဘ၇တ္ကို မလႊတ္ပဲ၊ ဆက္နင္းထားလွ်င္၊ ပိုမိုစိုးရြားစြာ စလစ္ ျဖစ္ေတာ.သျဖင္. ကာကြယ္သည္.သေဘာ၊ အျမန္ျပန္လႊတ္ ျပီးေတာ.၊ ခ်က္ခ်င္းျပန္နင္း၊ ထပ္ျပီး စလစ္ျဖစ္ျပန္၇င္၊ ဘ၇တ္ကို ျပန္လႊတ္ ျပန္နင္း စသျဖင္.၊ လုပ္ေဆာင္သြားၾက၇သည္။ ABS တတ္ထားေသာ ကားမ်ားတြင္၊ အေ၇းေပၚ မည္သို. ဘ၇တ္အုပ္ၾကမည္ ဆိုေသာ လမ္းညႊန္မ်ားအျမဲ ပါသည္။ မိမိဝယ္ယူေသာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္တြင္ ကားလက္ဆြဲစာအုပ္ Car Manual Book တြင္ ဖတ္မွတ္ေလ.လာၾက၇သည္။ မိမိဝယ္ေသာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္သည္ ABS ( Anti-lock Braking System ) အမွန္တကယ္ ပါမပါ စစ္ေဆးသင္.ၾကသည္။ ABS ပါမပါ စစ္လိုပါက၊ ယာဥ္ေမာင္းထိုင္ စက္ခန္းေရွ.ရွိ ဒိုင္ခြက္ေပၚတြင္၊ ABS brake sign ကေလးပါမပါ ကားစက္ေသာ.ဖြင္.လွ်င္ ဒိုင္ခြက္မီးမ်ားလင္းလာလွ်င္ စစ္လို.၇သည္။ လက္ဆြဲစာအုပ္တြင္ ပံုစံနမူနာေလး ျပထားတတ္သည္။ အပိုင္း (၂ ) သို. ဆက္လက္ဖတ္ရွဳ. ႏိုင္ပါသည္။

Credit to   myanmartodaynews.com