" ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာစကား (၂) "

 

 

ဒီတခါေတာ႔ ကၽြန္မ အလြန္သိခ်င္တဲ႔ ဖူး ႏွင္႔ ဘူး အသံုးျပဳ ေရးသားပံု၊ ေရးသားနည္းပါ။ ဒါေလးေတြ ဖတ္လိုက္ရေတာ႔ ခုေနာက္ပိုင္းက စၿပီး ဖူးနဲ႔ ဘူး၊ ဖက္နဲ႔ ဘက္ကို မွားေရးမိေတာ႔မယ္ မထင္ဘူး။

***** *** *****

ဖူး၊ ဘူး

ျမန္မာစာအဖြဲ႔က ထုတ္ေ၀ေသာ ျမန္မာ အဘိဓာန္တြင္ ဖူး ကို ဖူးေတြ႔၊ ဖူးေျမာ္၊ ဖူးေရာင္၊ ဖူးထြက္ ဟူေသာ အနက္မ်ားကို ျပၿပီးေနာက္ "ဖူး၊ စည္း---ႀကံဳေတြ႕သိျမင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ႔ၿပီးေၾကာင္း ထင္ရွားေစသည့္ စကားလံုး" ဟု ဖြင္႔ဆိုထားသည္။ စည္း မွာ ပစၥည္း ဟု ဆိုလိုသည္။

ဘူး ကို ဘူးသီး၊ ထည့္စရာဘူး ဟူေသာ အနက္မ်ားကို ျပၿပီးေနာက္ "ဘူး၊ စည္း---ျငင္းပယ္ေသာ အနက္ျဖင္႔ ႀကိယာကို ေထာက္ကူေသာ စကားလံုး" ဟု ဖြင္႔ဆိုထားသည္။

ဤတြင္ အျခား ဖူး အနက္၊ ဘူး အနက္မ်ားအေၾကာင္း ရွင္းျပလိုရင္း မဟုတ္ပါ။ ပစၥည္းစကားလံုးျဖစ္ေသာ ဖူး ႏွင္႔ ပစၥည္းစကားလံုးပင္ျဖစ္ေသာ ဘူး တို႔ အသံုးမတူေၾကာင္း ခြဲျခားမွတ္သားရန္အေၾကာင္းကို ရွင္းျပလိုရင္းျဖစ္သည္။

ဖူး ၏ မူလအနက္မွာ ပူးယွဥ္ျခင္း၊ ထိေတြ႕ျခင္း၊ ႀကံဳႀကိဳက္ျခင္း၊ ေပါင္းစည္းျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဖူး ကို ပစၥည္းအျဖစ္ သံုးေသာအခါ ထိုမူလ အနက္မ်ားျဖင္႔ပင္ ဆိုင္ရာႀကိယာကို ထင္ရွားေအာင္ အေထာက္အကူျပဳေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

သာဓက။ ။စားဖူးသည္ ဆိုသည္မွာ စားသည့္အလုပ္ႏွင္႔ စားျခင္းႏွင္႔ ပူးယဥ္၊ ထိေတြ႔၊ ႀကံဳႀကိဳက္၊ ေပါင္းစည္းခဲ႔သည္မွာ အမွန္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စားခဲ႔သည္မွာ ထင္ရွားေၾကာင္း ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။

ျမင္ဖူးသည္ ဆိုသည္မွာလည္း ျမင္သည့္အျဖစ္ႏွင္႔ ျမင္ျခင္းႏွင္႔ပူးယွဥ္၊ ထိေတြ႔၊ ႀကံဳႀကိဳက္၊ ေပါင္းစည္းခဲ႔သည္မွာ အမွန္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျမင္ခဲ႔သည္မွာ ထင္ရွားေၾကာင္း ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။

ေတြ႔ဖူးသည္၊ ျမင္ဖူးသည္ ကဲ႔သို႔ေသာ ရူပါရံုဆိုင္ရာ
ၾကားဖူးသည္၊ နားေထာင္ဖူးသည္ ကဲ႔သို႔ေသာ သဒၵါရံုဆိုင္ရာ
နမ္းဖူးသည္၊ အနံ႔ရဖူးသည္ ကဲ႔သို႔ေသာ ဂႏၶာရံုဆိုင္ရာ
စားဖူးသည္၊ ေသာက္ဖူးသည္ ကဲ႔သို႔ေသာ ရသာရံုဆိုင္ရာ
ပူေလာင္ဖူးသည္၊ နာက်င္ဖူးသည္ ကဲ႔သို႔ေသာ ေဖာ႒ဗၺာရံုဆိုင္ရာ
ႀကံစည္ဖူးသည္၊ စိတ္ကူးဖူးသည္ ကဲ႔သို႔ေသာ ဓမၼာရံုဆိုင္ရာ
ႀကိယာမ်ားစြာ၏ ေနာက္မွေန၍ ႀကိယာကို အေထာက္အကူျပဳႏိုင္ေပသည္။

ဘူး ၏ မူလအနက္ကို ရွာလိုလွ်င္လည္း ဖူး ၏ မူလအနက္မွာပင္ ရွာရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဖူး မွာ အနက္စြဲအေရး၊ မူလအနက္ ရွိသည္။ ဘူး မွာ အသံစြဲအေရး၊ မူလအနက္မရွိ။

ပစၥည္းစကားလံုးျဖစ္ေသာ ဘူး ၏ မူလအနက္မွာလည္း ဖူး ၏ အနက္ပင္ ျဖစ္သည္။ ဖူး ၏အနက္ ပူးယွဥ္၊ ထိေတြ႕၊ ႀကံဳႀကိဳက္၊ ေပါင္းစည္းအနက္မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုမူလအနက္မွ ဆင္႔ပြားလာကာ အမွန္တကယ္ျဖစ္သည္၊ ထင္ရွားသည္ ဟူေသာ အနက္ကို ေဆာင္လ်က္ ပစၥည္းစကားလံုးအျဖစ္ တာ၀န္ယူရသည္။ ဖူး လည္း ေသခ်ာသည့္အနက္၊ ထင္ရွားသည့္အနက္ျဖင္႔ပင္ ႀကိယာကို အေထာက္အကူျပဳသည္။

သို႔ရာတြင္ ဖူး ကား အျဖစ္ ေသခ်ာျခင္းကို ျပသည္။ ဘူး ကား ျငင္းပယ္ျခင္း အနက္ရွိသည့္ မ ႏွင္႔ယွဥ္၍ မျဖစ္ေၾကာင္း ေသခ်ာျခင္းကို ျပသည္။ ဖူး ကား အျဖစ္ မွန္ကန္ထင္ရွားျခင္းကို ျပသည္။ ထို႔ေၾကာင္႔လည္း ဘူး ကို ျငင္းပယ္ေသာ အနက္ အမွန္ထင္ရွားေသခ်ာျခင္းကို ျပလိုေသာအခါ သံုးျခင္းျဖစ္သည္။

သာဓက။ ။မျမင္ဘူး ဆိုသည္မွာ မျမင္သည္မွာ မွန္ကန္ ထင္ရွား ေသခ်ာျခင္း၊ ျမင္မႈကို ျငင္းပယ္ျခင္းအနက္ ရွိသည္။
မစားဘူး ဆိုသည္မွာ မစားသည္မွာ မွန္ကန္ ထင္ရွား ေသခ်ာျခင္း၊ ေျပာမႈကို ျငင္းပယ္ျခင္းအနက္ ရွိသည္။
မေျပာဘူး ဆိုသည္မွာ မေျပာသည္မွာ မွန္ကန္ ထင္ရွား ေသခ်ာျခင္း၊ ေျပာမႈကို ျငင္းပယ္ျခင္းအနက္ ရွိသည္။
မျမင္၊ မစား၊ မေျပာ ဟု "ဘူး" မပါဘဲ သံုးလွ်င္လည္း ရသည္ပင္ျဖစ္သည္။

သို႔ရာတြင္ မျမင္ဘူး၊ မစားဘူး၊ မေျပာဘူး ဟု ဆိုသျဖင္႔ မျမင္၊ မစား၊ မေျပာ သည္မွာ မွန္ကန္ထင္ရွား ေသခ်ာေၾကာင္း ပို၍ ေလးနက္လာသည္။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ ဘူး ကို ျငင္းပယ္နက္ျဖစ္ေသာ မ ႏွင္႔ တြဲ၍ သံုးရသည္။ (မ_ဘူး)

အခ်ဳပ္အားျဖင္႔ဆိုေသာ္---
ႀကံဳေတြ႕သိျမင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ႔ၿပီး ထင္ရွားေစလိုက ဖူး ကို သံုးရန္၊ ျငင္းပယ္ေသာ အနက္ျဖင္႔ ႀကိယာအေထာက္အကူ ျဖစ္ေစလိုက ျငင္းပယ္ျခင္းအနက္ရိွသည့္ မ ႏွင္႔ယွဥ္၍ ဘူး ကို သံုးရန္ ျဖစ္ပါသည္။

မျမင္ဖူးဘူး။
မစားဖူးဘူး။
မေျပာဖူးဘူး။ စသည္တို႔တြင္ ဖူး ႏွင္႔ ဘူး ခြဲထား အသံုးကို ေလ႔လာ မွတ္သားႏိုင္ပါသည္။

ဤမွ်ျဖင္႔ မွတ္မိရန္ ခက္ေသးသည္ ဆိုျငားအံ့၊ "ခ်စ္ဖူးတယ္ ခ်စ္ဖူးတယ္၊ အို မလြယ္ဘူး၊ ရူးႏိုင္တယ္" သီခ်င္းျဖင္႔ ခြဲထား မွတ္ထားၾကပါဘိ။

***** *** *****

အသံုးျပဳ ေရးပံုေရးနည္းကို လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကြဲျပားမယ္ထင္တဲ႔ ပဲ ႏွင္႔ ဘဲ ကေတာ႔ ေနာက္ တရက္ေပါ႔ေနာ္။

ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာစကား ႏွင္႔ ျမန္မာ သတ္ပံုက်မ္းကို ေဒါင္းလုတ္ လုပ္လိုသူမ်ား အတြက္...


ရႊင္လန္း ခ်မ္းေျမ႕ၾကပါေစ။

s0wha1

ကိုးကား။ ။၁၉၉၃၊ ဩဂုတ္လတြင္ ထုတ္ေ၀ေသာ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန ျမန္မာစာအဖြဲ႔၏ "ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာစကား"


Credit : http://s0wha1.blogspot.co.uk/2008/09/blog-post_17.html?m=1