" နီလာေက်ာက္မ်ားသည္ သစၥာတရားကို ေဖာ္ညြန္းေသာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာျဖစ္သည္"

နီလာေက်ာက္မ်ားသည္ သစၥာတရားကို ေဖာ္ညြန္းျပီး အမ်ား၏ အေရးေပးျခင္းကို ခံရတတ္မွဳေၾကာင့္ တူရာသီဖြား ( စက္တင္ဘာ ၂၃ မွ ေအာက္တိုဘာ ၂၂ ရက္) သူမ်ား၀တ္ဆင္သင့္ေသာေက်ာက္မ်က္ရတနာျဖစ္သည္။

နီလာမွာပတၱျမားကဲ့သို႔ ကိုရမ္ဒန္ (Corundum) ျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ နီလာကို Sapphire ဟုေခၚ၏။
Sapphire ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၏ အဓိပါယ္မွာ ျပာသည္ဟာ အဓိပါယ္ရ၏။
နီလာသည္ ကမၻာသမိုင္းတြင္ အဓိကရတနာတစ္မ်ိဳးအျဖစ္ ေနရာယူခဲ့ေသာေက်ာက္မ်က္ျဖစ္၏။ ဥေရာပနန္းသံုးရတနာျဖစ္၏။
တမန္ေတာ္ (မိုးဇက္) အား ဘုရားသခင္၏ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ဆယ္ပါးကို နီလာ၏ ေက်ာက္သားေပၚတြင္ ထြင္းျပီး မွတ္တမ္းတင္ေစခဲ့ဖူးသည္ဟုလည္း ဆို၏။နီလာ၏အျပာေရာင္သည္ ေကာင္းကင္ဘံုဟု အဓိပါယ္ဖြင့္ဆိုေနသည့္အတြက္ျဖစ္၏။
ကိုရမ္ဒန္မ်ားတြင္ အနီေရာင္မွလြဲျပီး က်န္အေရာင္အားလံုးမွာ နီလာမ်ားပင္ျဖစ္၏။
၁။နီလာျပာ
၂။နီလာျဖဴ
၃။နီလာ၀ါ
၄။နီလာစိမ္း
၅။နီလာေရႊ
၆။နီလာပန္း
၇။နီလာခ၇မ္း
၈။နီလာမရမ္း စသည္ျဖင့္ အေရာင္ ရွစ္မ်ိဳးေတြ႕ရ၏။
ထိုအေရာင္မ်ားတြင္ အေရာင္ႏွစ္ခုစပ္နီလာမ်ား၊ ဥပမာ-စိမ္းျပာ၊စိမ္း၀ါ၊ ျပာနီစသည့္ ႏွစ္ေရာင္ေရာဖက္ေနေသာ နီလာမ်ိဳးကိုလည္း ျမင္ေတြ႕ရေသး၏။
သို႔ေသာ္ ယင္းေရာင္စံုရွိေသာ နီလာမ်ားတြင္ အျပာေရာင္ရွိေသာ နီလာတစ္မ်ိဳးသာလွ်င္ ရတနာတန္း၀င္ နီလာတန္း၀င္ နီလာျဖစ္၏။ ရတနာကုန္သည္ေလာကတြင္ ပံုမွန္ေစ်းရွိ၏။ ေတာ္၀င္နီလာျဖစ္၏၊
အျပာဟူေသာအေရာင္မွာ အေရာင္မ်ိဳးစံုရွိ၏။ ပင္လယ္ျပာ၊ ေကာင္းကင္ျပာ၊ မင္ျပာ၊ ေရတပ္ျပာ၊ကတၱီပါျပာ၊ ေျပာင္းဖူးျပာ စသည္တို႔ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့ရတနာေလာကတြင္မူ နီလာျပာပံုနွင့္ပတ္သတ္ျပီး ျမန္မာတို႔၏နည္းအတိုင္း အျမင္အတိုင္းခြဲျခားထား၏။ ၾကယ္ျပာ၊ပန္းပြင့္အျပာ၊ၾကာညိဳပန္းအျပာ၊ငွက္ခါးေတာင္အျပာ၊ႏုေသာအျပာ၊ အျပာႏု၊မီးခိုးအျပာ၊ ေခါပုတ္ျပာ၊စိမ္းျပာ၊ ဒုတၱာျပာ၊ ေရွးေခတ္ၾကက္ဆူပုလင္းအျပာ စသည္တို႔ျဖစ္၏။
နီလာသည္ အမည္လွေသာ္လည္း လွည္ျဖားႏိုင္သည့္ စြမ္းအားမွာ ပတၱျမားထက္ပို၏။
အေရာင္အတိအက်တူေသာ နီလာတစ္ထုပ္ကိုရွာရန္မဆို ထားဘိ အတိအက် အေရာင္တူပါသည္ဟူေသာ နီလာႏွစ္ပြင့္ကိုပင္ ရွာေဖြေပးရန္အလြန္ခက္လွ၏။ နီလာတစ္ပြင့္ႏွင့္ တစ္ပြင့္အေရာင္မွာ ဆင္ဆင္တူသည္သာမ်ား၏။အတိအက်တူသည္ဟူေသာနီလာမ်ားမွာ အလြန္ရွား၏။ အနည္းငယ္မွ်ကြာျခားသည္မ်ား ရွိတတ္ၾကသည္သာျဖစ္၏။
နီလာမွာ တစ္ပြင့္ခ်င္းၾကည့္လွ်င္ အလြန္လွ၏။ သို႔ေသာ္ ထိုအပြင့္ထက္ ပိုလွေသာ အပြင့္ကိုယူလာျပီး ယွဥ္လိုက္သည္နွင့္ ေစာေစာကလွပါသည္ဆိုေသာ နီလာမွာ ၾကည့္မရေအာင္ပင္ ရုပ္ဆိုးသြားတတ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္နီလာ၀ယ္လွ်င္ေက်ာက္ခံထားသင့္၏။ ထိုေက်ာက္ခံႏွင့္ ယွဥ္ျပီးသာ အျမဲ၀ယ္သင့္၏။ ေက်ာက္ခံကိုလည္း သံုးရည္ခန္႔ ေဆာင္ထားသင့္၏။
နီလာကို ေရွးက အဆိပ္ရွိေသာ သတၱ၀ါမ်ားကို ေသေစႏိုင္ေသာ ေက်ာက္ျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္ၾက၏။ထို႔ေၾကာင့္ အဆိပ္ရွိေသာသတၱ၀ါ၏အႏၱရာယ္မွ ကင္းေစရန္ နီလာကို၀တ္ဆင္ခဲ့ၾက၏။
အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံမ်ားတြင္နီလာကို၀တ္ဆင္ျခင္းျဖင့္ အညွိဳ႕ခံရျခင္း၊ အခ်ဳပ္အေႏွာင္ခံရျခင္းမ်ားမွ လြတ္ကင္းေစႏိုင္သည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။
ျမန္မာတစ္ခ်ိဳ႕ တစ္ေခတ္က လက္ဖြဲ႕ေဆာင္ျခင္း၊၀တ္ျခင္းျပဳသကဲ့သို႕ တစ္ေခတ္က ဥေရာပတြင္ေဂၚၾကိဳးနီလာကို လက္ဖြဲ႕အသြင္အသံုးျပဳခဲ့ၾက၏။ ေဂၚၾကိဳးတြင္ပါေသာ ၾကိဳးသံုးၾကိဳးကို ယံုၾကည္ျခင္း၊ေမ်ွာ္လင့္ျခင္း၊ ကံၾကမၼာကို ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းျခင္း သေကၤတမ်ားျဖင့္မွတ္ယူခဲ့၏။
၁၇ရာစုတြင္ ထင္ရွားေသာ ကမၻာေက်ာ္နယ္သစ္ရွာေဖြသူ သူရဲေကာင္းၾကီး ဆာရစ္ခ်က္ဗာတန္ သည္ သူ၏စြန္႕စားသြားလာသည့္ ခရီးစဥ္မ်ားတြင္ ေဂၚၾကိဳးနီလာကို အေဆာင္ေက်ာက္မ်က္အျဖစ္ လွိ်ဳ႕၀ွက္သယ္ေဆာင္သြား၏။
မိုးကုတ္ေက်ာက္တြင္းမ်ားတြင္ ပတၱျမားၾကီးမ်ားကို အလြန္ေတြ႕ရခဲ ေတြ႕ခဲေသာ္လည္း နီလာၾကီးကိုပိုျပီး ျမင္ရေတြ႕ရတတ္၏။
ေဂြးပင္ဦးေက်ာက္လံုး၏ နီလာၾကီးမွာလည္း ကမၻာေက်ာ္နီလာၾကီးပင္ျဖစ္၏။ ထိုနီလာၾကီးသည္ ၁၉၂၈ ခုနွစ္တြင္ မိုးကုတ္ျမိဳ႕ ေဂြးပင္ရြာအနီးမွ ထြက္ရွိခဲ့ျပီး အရိုင္းခ်ိန္ ၉၅၈ ကရက္ရွိ၏။ အေနာက္တိုင္းး စာနယ္ဇင္းေလာကတြင္ Gem of Jungleဟုအမည္ေပးထား၏။ ထိုနီလာအရိုင္းတံုးကို အေမရိကန္ ရတနာကုန္သည္ၾကီး Albert Ramsaym က အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၃၀၀၀ ျဖင့္၀ယ္သြား၏။ ကုန္သည္ၾကီး ကိုယ္တိုင္ ထိုအရိုင္းတံုးကို ျဖတ္ေတာက္ေသြးခဲ့ျပီး ၆၆ဒသမ ၅၃ကာရက္မွ ၄ဒသမ ၃၉ ကာရက္ခ်ိန္မ်ားအတြင္းရွိသည့္ နီလာအယဥ္ ကိုးပြင့္၇ရွိခဲ့၏။ ယင္းနီလာကိုးပြင့္မွာ အရည္ေသြး ေကာင္းမြန္ျပီး အလြန္လွပသည့္ နီလာမ်ားျဖစ္သည္ဟု ဆို၏။ ကုန္သည္ၾကီး အယ္ဘတ္ရမ္ေဆးသည္ ထိုနီလာအေၾကာင္းကို ၁၉၃၄ ခုႏွစ္ထုတ္ Saturday Evening Post တြင္ အက်ယ္တ၀င့္ေဖာ္ျပခဲ့၏။ ထိုေခတ္ အေမရိကန္ျပည္သူတို႕ အလြန္စိတ္၀င္စားခဲ့သည့္ ျမန္မာ့နီလာၾကီးျဖစ္၏။

Figure 6. The 12.6-kg sapphire giant owned by Myanma Gems Enterprise. Note the large central piece which was removed in an attempt to see if gem material might lie within. (Photos: U Khin Mg Win)

Figure 7. Top: 502-ct Burmese sapphire crystal. This was unearthed on Feb. 22, 1994, at Khabine, near Gwebin, in Burma's Mogok Stone Tract.
Below: The base of the crystal, showing concentrations of silk. (Photos: U Khin Mg Win)

S.M. Tagore ၏ ၁၈၇၉ ခုႏွစ္တြင္ထုတ္ေ၀ေသာ Mani-mala အမည္ရွိ စာအုပ္မွာ ရတနာေလာကတြင္ထင္ရွားေသာစာအုပ္ျဖစ္သည္။ ထိုစာအုပ္တြင္ေဖာ္ျပထားခ်က္မ်ားအရ အင္း၀ျမန္မာဘုရင္ထံခစားဖူးေသာ ျဗိတိသ်ွသံမွဴးတစ္ဦးသည္ အလြန္လွသည့္ ၉၅၁ ကရက္ ခ်ိန္ရွိေသာ နီလာၾကီး တစ္ပြင့္ကို ျမင္ေတြ႕ခဲ့ဖူးသည္ဟု ဆို၏။
၁၉၆၇ ခုနွစ္က မိုးကုတ္မွ အလြတ္ၾကီးလွေသာ နီလာအရိုင္းတုန္းၾကီးတစ္ခုကို တူးေဖာ္ရရွိခဲ့၏။ အေလးခ်ိန္ ၆၃၀၀၀ ကရက္ ( ၂၇ ဒသမ ၇၈၃ ေပါင္ သို႔မဟုတ္ ၁၂ ဒသမ ၆ ကီလိုဂရမ္)ရွိ၏။ ျမန္မာေက်ာက္မ်က္ဌာနမွ ပိုင္သည့္နီလာၾကီးျဖစ္၏။
နီလာေက်ာက္မ်က္၏ အေရာင္အေသြးမ်ား
၁။ ၾကယ္ျပာပန္းပြင့္၏ အျပာေရာင္
၂။ ၾကာညိဳပန္း၏အေရာင္
၃။ ငွက္ခါးေတာင္အေရာင္
၄။ စိုေသာ အျပာရင့္ေရာင္
၅။ အျပာႏုေရာင္
၆။ မုိးျပာေရာင္
၇။မီးခိုးေရာင္
၉။ အျပာရည္တြင္ စိမ္းေဖာက္ေသာအေရာင္
၁၀။ အျဖဴေရာင္
၁၁။ျဖဴျပာကြက္က်ား၊ ျပာနီကြက္ၾကား၊ ျပာညိဳကြက္က်ား စသည္ျဖင့္ ကြက္က်ားအေရာင္မ်ား
Credit to SP Gems
Fine Gems and Fine Jewellery Service.
No.30A, Pyay Road (7mile) Mayangone Tsp, Yangon,Myanmar (P.O. 11061)
T:660397,666052,666053
http://www.spgemsandjewellery.com/

 

 

 

Credit : Burma Jewel Market