ျမန္မာဓာတ္ေငြ႔၀င္ေငြ တစ္လ သန္း ၁၇၀ ရွိ

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ တင္ပို႔ေရာင္းခ်မႈကေန ရရွိတဲ့၀င္ေငြဟာ လစဥ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၁၇၀ ရွိတယ္လို႔ ျမန္မာစြမ္းအင္၀န္ႀကီးဌာနက ေၾကညာထားပါတယ္။ ျမန္မာ့သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းေတြမွာ ဘယ္ႏိုင္ငံေတြက အဓိက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံၿပီး ၀ယ္ယူတာေတြ ရွိပါသလဲ။ ဒီလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေရာ ဘယ္ေလာက္ထိ ရွိလာေနပါၿပီလဲ။ မခင္ျဖဴေထြးက စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ တင္ပို႔ေရာင္းခ်မႈကေန ရရွိတဲ့၀င္ေငြဟာ လစဥ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၁၇၀ ရွိၿပီး၊ ဒါဟာ ႏုိင္ငံ့၀င္ေငြ စုစုေပါင္းရဲ႕ ၄၀

ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတယ္လုိ႔ ျမန္မာစြမ္းအင္၀န္ႀကီးဌာနက ေၾကညာထားပါတယ္။ ရတနာသဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းကေန ေန႔စဥ္ ဘဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ကုဗေပ သန္း ၇၀၀၊ ရဲတံခြန္စီမံကိန္းကေန ကုဗေပသန္းေပါင္း ၃၂၅၊ ေရႊသဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းက ကုဗေပ သန္း ၃၆၀ နဲ႔ ေဇာတိက စီမံကိန္းကေန ကုဗေပ သန္း ၂၄၀ ေလာက္ ေန႔စဥ္ထုတ္ယူၿပီး  ျပည္ပကို ေရာင္းခ်ေနတဲ့အေၾကာင္းလည္း စြမ္းအင္၀န္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားတာပါ။ ဒီလို ျမန္မာ့ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ငန္းေတြမွာ အရင္က ျပင္သစ္ TOTAL ကုမၸဏီနဲ႔ မေလးရွား Petronas ကုမၸဏီေတြက အဓိက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကေပမဲ့ ခုခ်ိန္မွာေတာ့ တျခား ႏိုင္ငံေတြလည္း စိတ္၀င္တစား ပါ၀င္လာေနတယ္လို႔ ျမန္မာသမၼတရဲ႕ စီးပြားေရး အႀကံေပးတဦးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာ ေအာင္ထြန္းသက္ က ေျပာပါတယ္။

“အရင္တုန္းက အားလံုးသိတဲ့အတုိင္းပဲ TOTAL ရွိတယ္၊ Petronas ရွိတယ္။ အဲေတာ့ မေလးရွားနဲ႔ ျပင္သစ္နဲ႔ေပါ့။ အခုေနာက္ပိုင္း သိသေလာက္ေတာ့ က်န္တဲ့ Oil and Gas ကုိရီးယားလည္း ပါလာတယ္။ ေနာက္တခါ အခု အေနာက္ႏုိင္ငံကဟာေတြလည္း တခ်ိဳ႕ off shore ဟာေတြကုိ ေလလံေအာင္ျမင္တယ္လို႔ ၾကားတယ္။ အဲေတာ့ အရင္တုန္းကလို ၁ ႏုိင္ငံ ၂ ႏုိင္ငံတည္း မဟုတ္ေတာ့ဘဲနဲ႔ အခုကေတာ့ Oil, Gas sector မွာ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြေရာ၊ အေရွ႕တုိင္းႏုိင္ငံေတြေရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပါလာတယ္။ တ႐ုတ္လည္း ပါလာတယ္။ သိသေလာက္ေတာ့ ဒီအမႈကေတာ့ အႀကီးအက်ယ္ ပါေနတာေတြေတာ့ သိတယ္။”

ျမန္မာ့ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ကို အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းနဲဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံေတြက အဓိက ၀ယ္ယူေနတာပါ။ တြင္းထြက္ပစၥည္းေပါႂကြယ္၀တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ စြမ္းအင္လိုအပ္ေနတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြ ရွိေနသလို၊ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ကြက္ေတြကလည္း ရွိေနတာေၾကာင့္ ျမန္မာ့ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းမွာ အလားအလာ ေကာင္းေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနတယ္လို႔ ေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္က ေျပာပါတယ္။  ဒီလို သဘာ၀တြင္းထြက္ ပစၥည္း ထုတ္ယူတဲဲ့ လုပ္ငန္းေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အရင္ကထက္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေတြ ပို ရွိလာတယ္လို႔လည္း ေဒါက္တာ ေအာင္ထြန္းသက္ က ေျပာပါတယ္။

“အခုအပိုင္းမွာေတာ့ အရင္လို မဟုတ္ေတာ့ေပမဲ့ EITI အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံ တခုျဖစ္ေနတာကိုး အဲဒါကေတာ့ အရင္ထက္စာရင္ ေတာ္ေတာ္ေလး သိသိသာသာ EITI အစီအစဥ္ကို ဆရာတုိ႔ လက္ခံထားတဲ့ အေနအထား ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါ ႏုိင္ငံအတြက္ ေကာင္းတာေပါ့ေလ။ Transparency ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲဆုိတာကို သူက စံအေနနဲ႔ International Law ေတြရွိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဒါကို ပါလိုက္တာနဲ႔ အလိုလုိ ပါသြားတဲ့အေနအထားရွိတယ္။ ဒါလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး ထူးျခားတဲ့ ရလဒ္တခုျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကိုယ့္ႏုိင္ငံကို သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ တျခားဟို သယံဇာတပစၥည္းေတြ ေရာင္းတဲ့ေနရာမွာ EITI အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံျဖစ္ဖုိ႔က ေတာ္ေတာ္ေလး အေရးႀကီးတာ။”

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ သယံဇာတ ထုတ္ယူမႈ ပြင့္လင္းျမင္သာေရးအဖြဲ႔ EITI မွာ ပါ၀င္လာခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေတြ ပိုရွိလာတယ္ဆိုေပမဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြနဲ႔ စိန္ေခၚမႈေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီး ရွိေနေသးၿပီး ဒါကို တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္တယ္လို႔ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူတခ်ိဳ႕ကလည္း ေထာက္ျပ ေျပာဆိုၾကပါတယ္။ ေရႊသဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ လႈပ္ရွားမႈကို ဦးေဆာင္သူတဦးျဖစ္တဲ့ ကို၀င္းေအာင္က ကေတာ့ အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ေလာေလာဆယ္ကေတာ့ အရင္ကထက္စာရင္ေတာ့ အတုိင္းအတာတခုအထိ ပြင့္လင္းလာတယ္ေပါ့ေနာ္။ သုိ႔ေပမဲ့လုိ႔ုလည္း က်ေနာ္တုိ႔ က႑အသီးသီးအလိုက္ေပါ့ေနာ္ စီမံကိန္းတခုခ်င္းဆီအလုိက္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို သက္ဆိုင္ရာ က်ေနာ္တုိ႔ ေဒသဆုိင္ရာ လူထုဆီ ေရာက္ဖုိ႔ကေတာ့ အစိုးရဆီမွာေရာ၊ ကိုယ္စားလွယ္ဆီမွာေရာ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီ ပိုၿပီး ကၽြမ္းက်င္တဲ့ လုပ္သားမ်ဳိးေတြေပါ့ေနာ္၊ Human Resource ေတြေပါ့၊ ၿပီးရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ယႏၱရားေတြက တခုမွ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးဘူးလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ တဘက္ကလည္း ဒီဟာေတြအေပၚမွာ လုပ္ခ်င္ကိုင္ခ်င္တဲ့ စိတ္ရွိဖို႔ကလည္း အင္မတန္ကို က်ေနာ္တုိ႔ လုိေသးတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။”

သယံဇာတ ထုတ္ယူမႈ လုပ္ငန္းေတြ၊ စီမံကိန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ဒါနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသခံေတြနဲ႔ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြၾကားထဲမွာ ထဲထဲ၀င္၀င္ ခ်ျပႏုိင္ဖို႔နဲ႔ အမ်ား ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခြင့္ေတြရဖို႔၊ EITI စံႏႈန္းေတြနဲ႔အညီ အစိုးရအေနနဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ထုတ္ျပန္ဖုိ႔၊ သက္ဆိုင္ရာ စီမံကိန္း တခုခ်င္းစီအလုိက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ပမာဏနဲ႔ ရရွိလာတဲ့ အက်ိဳးအျမတ္ေတြကို ျပည္သူလူထုေတြ အက်ိဳးခံစားခြင့္ ရရွိဖို႔နဲ႔ ဘတ္ဂ်က္သံုးစြဲမႈဆိုင္ရာ က႑ေတြမွာ အခုထက္ပိုၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔လည္း ကို၀င္းေအာင္က ေျပာပါတယ္။

မခင္ျဖဴေထြး / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း