" အလြန္ အသံုးဝင္ၿပီး လူ႕က်န္းမာေရးကို အထူး အက်ိဳးျပဳလွတဲ့ ဒန္႔သလြန္ပင္ရဲ႕ အက်ိဳးထူးအာနိသင္မ်ား"

ဒန္႔သလြန္သီး ၊ ဒန္႔သလြန္ရြက္ကို ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားက ႏွစ္သက္စြာ ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ေလ့ရွိၾကပါသည္။ ဒန္႔သလြန္သီးကို ခ်ဥ္ရည္ဟင္း ခ်က္ျပဳတ္ေလ့ရွိျပီး ဒန္႔သလြန္ရြက္ကို ေၾကာ္လို႔ တစ္ဖံု၊ ဟင္းခါးရည္ ခ်က္လို႔ တစ္မ်ိဳး စားၾကပါသည္။

က၀ိလကၡဏာ သတ္ပံုက်မ္း၌ “ဒန္႔သလြန္”ဟု ေရးသားပါသည္။ ဒန္႔သလြန္၏ ရုကၡေဗဒအမည္သည္ Moringa Oleifera ျဖစ္ျပီး horseradish tree, drumstick tree, Ben Oil tree ဟု အရပ္အမည္ ေခၚတြင္ပါသည္။ ဒန္႔သလြန္၏ ဇာတိေနရာမွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ျဖစ္ျပီး အပူပိုင္းေဒသႏိုင္ငံမ်ားကို ပ်ံ႕ႏွ႔ံေပါက္ေရာက္ေနပါသည္။ ယေန႔တြင္ အာဖရိကႏိုင္ငံမ်ား ၊ ေတာင္အေမရိက ၊ သီရိလကၤာ ၊ မက္ဆီကို ၊ မေလးရွား ၊ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အမ်ားအျပား စိုက္ပ်ိဳးၾကပါသည္။ ဒန္႔သလြန္ကို ႏိုင္ငံအလိုက္ သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာစကားႏွင့္ အမည္တြင္ေပမယ့္ အသီး ပံုသ႑ာန္ေၾကာင့္ drumstick tree လို႔ လူသိမ်ားပါသည္။

ဒန္႔သလြန္ပင္ တစ္ပင္လံုးဟာ လႊင့္ပစ္စရာမရွိေအာင္ကို အဖိုးတန္လွ ပါတယ္။ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းကပင္ ေဆးဖက္၀င္အပင္ အျဖစ္ ဒန္႔သလြန္ဟာ ယေန႔ထက္တိုင္ အက်ိဳးျပဳေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္ရြက္မွာ ပိုတက္ဆီယမ္၊ သံဓာတ္၊ ပရိုတိန္း ၊ ဗီတာမင္စီ ဓာတ္မ်ား ပါရွိေနပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဒန္႔သလြန္ရြက္ဟင္းရည္ကို ေသြးတိုးေရာဂါရွင္မ်ားအတြက္္ ခ်က္ျပဳတ္ေပးေလ့ရွိၾကပါတယ္။ အျခား ႏိုင္ငံမ်ားတြင္မွာေတာ့ အရြက္ေျခာက္ကို အမႈန္႔ျပဳလုပ္ကာ ဟင္းရည္မ်ားတြင္ ထည္႔ကာ ခ်က္ျပဳတ္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။

ဒန္႔သလြန္သီး အသီးႏုမ်ားကို ဟင္းခ်က္စားၾကျပီး ရင့္ေသာအသီးမွ အေစ့မ်ားကို ေျမပဲကဲ့သို ႔ စားၾကပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္သီး အေစ့မွ ဆီ ထုတ္ယူျပီး စားသံုးဆီ ၊ စက္သံုးဆီ အျဖစ္ အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္အပြင့္မ်ားကိုလည္း ခ်က္ျပဳတ္စားၾကပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္ပြင့္မွာ လည္းပဲ ကယ္လစီယမ္၊ သံဓာတ္ ၊ ဗီတာမင္ ေအ ၊ ဗီတာမင္ ဘီ ၊ ဗီတာမင္ စီ ႏွင့္ ပရိုတိန္းဓာတ္မ်ား ၾကြယ္၀ေနပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္ပြင့္ကို ဟင္းခ်က္လွ်င္ အရသာမွာ မိႈႏွင့္ဆင္တူပါတယ္။ ဒန္႔သလြန္ပင္ရဲ ႔ အေခါက္၊ အျမစ္ ၊ အရြက္ ၊ အသီး ၊ အပြင့္ အားလံုးတို႔ဟာ ရိုးရာတိုင္းရင္းေဆးအျဖစ္ ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အသံုး၀င္ပါတယ္။

ဒန္႔သလြန္ပင္ဟာ ၁၀ မီတာခန္႔ ျမင့္ျပီး ကိုင္းမ်ားက ကၽြတ္ဆတ္ပါတယ္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာေတာ့ ကိုင္းျဖတ္ မ်ိဳးပြားယူၾကပါတယ္။ ဇြန္လ ၊ ဇူလိုင္လ ၊ ၾသဂုတ္လမ်ားတြင္ ဒန္႔သလြန္ကိုင္းကို ကိုင္းအရွည္ ၁ မီတာမွ ၂ မီတာ အတြင္း ျဖတ္ျပီး အပင္အသစ္အျဖစ္ ျပန္လည္ စိုက္ပ်ိဴးၾကပါတယ္။ စိုက္ပ်ိဳးျပီး ၆ လမွ ၈ လ အၾကာမွာေတာ့ အသီး စတင္ သီးပါျပီ။

အပင္တစ္ပင္လံုး အသံုး၀င္ေသာ ဒန္႔သလြန္ပင္မွာ အသီး ၊ အရြက္ ၊ အပြင့္တို႔က အရသာလည္း ရွိတာေၾကာင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳး စီမံခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္ျခင္းျဖင့္ အစာလည္းေဆး ၊ ေဆးလည္းအစာ ျဖစ္ေနပါတယ္။

ေသြးတုိးေရာဂါအတြက္ ဒန္.သလြန္
ဒန္.သလြန္ပင္ဟာ ေဆးဖက္ဝင္တဲ. အပင္ျဖစ္ၿပီး ေသြးေပါင္ခ်ိန္(BP)က်ေစတဲ. အာနိသင္ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင္. အ႐ြက္မွာ အမ်ားဆုံးပါ ပါတယ္။ ဒန္.သလြန္႐ြက္မွာ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ကုိက်ေစႏုိင္တဲ. အဓိကျဒပ္ေပါင္း (၅)မ်ဳိး႐ွိတယ္လုိ.ဆုိပါတယ္။

Niazinin A
Niazinin B
Niaziminin A
Niaziminin B
Niazimicin တုိ.ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီျဒပ္ေပါင္းေတြအားလုံးဟာ အျခားအသီးအႏွံေတြမွာ ပါဝင္မႈနည္းၿပီး ႐ွားလည္း႐ွားပါတယ္။ ဒန္.သလြန္အ႐ြက္နဲ. အသီးမွာသာ အမ်ားဆုံးေတြ.ရပါတယ္။ ေဖၚျပပါ ျဒပ္ေပါင္းေတြဟာ ၾကြက္သားေလးေတြ တင္းမာမႈကုိ ေလ်ာပါးေစပါ

တယ္။ ေသြးတုိးေရာဂါျဖစ္ၿပီဆုိရင္ ေသြးေၾကာေလးေတြတင္းမာၿပီး က်ဥ္းကုန္ပါတယ္။ ဒန္.သလြန္အ႐ြက္နဲ. အသီးမွာပါတဲ. ဓာတုပစၥည္းေတြဟာ ေသြးေၾကာနံရံမွာ႐ွိတဲ.ၾကြက္သားေလးေတြကုိ ေလ်ာ.ေပးတဲ.အတြက္ ေသြးေၾကာေလးေတြ

 က်ယ္လာၿပီး ေသြးေပါင္က်သြားပါတယ္။ ေသြးတုိးေၾကာင္.ျဖစ္တဲ.ဇက္ေၾကာတက္တာ၊ ေခါင္းကုိက္တာေတြပါ ေပ်ာက္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္မ်ဳိး ေသြးေပါင္ခ်ိန္က်ေစႏုိင္တာကေတာ. ဒန္.သလြန္သီးအေစ.မွာ ဆီးသြားေစႏုိင္တဲ.သတၱိ (Diuretic action) ႐ွိတယ္လုိ.ဆုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင္. ေသြးတုိးေရာဂါ႐ွိသူေတြဟာ ဆီးေဆးေသာက္စရာမလုိပဲ ဒန္.သလြန္သီးရဲ.အေစ.ကုိ စား႐ုံနဲ. ဆီးသြားၿပီး ေသြးေပါင္က်ေစဖုိ. အေထာက္အကူျပဳပါတယ္။ ေဖာေနတဲ.သူေတြအတြက္ ပုိၿပီး အက်ဳိး႐ွိပါတယ္။ ေသြးတုိးေရာဂါေဝဒနာ႐ွင္အတြက္ ဓာတုေဗဒေဆးဝါးေတြကေတာ. ေသြးေပါင္ကုိ စနစ္တက်တုိင္းတာၿပီး ဆရာဝန္ၫႊန္ၾကားတဲ.အတုိင္း ေဆးအခ်ိန္အဆကုိ တိတိက်က် ေသာက္ဖုိ.လုိပါတယ္။ အဲဒီလုိ မေသာက္ႏုိင္ရင္ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ထုိးၿပီးက်ဆင္းသြားႏုိင္တဲ. ေဘးထြက္ဆုိးက်ဳိးျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒန္.သလြန္အ႐ြက္၊ အသီးစားလုိ. ေသြးေပါင္ခ်ိန္ထုိးၿပီးက်သြာတာမ်ဳိး ျဖစ္ေလ.မ႐ွိဘူးလုိ.ဆုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင္. ေသြးတုိးေရာဂါေဝဒနာ ခံစားေနရသူေတြအတြက္ ဒန္.သလြန္႐ြက္၊ ဒန္.သလြန္သီးဟာ အလြန္ပဲ တန္ဖုိး႐ွိတဲ. အစားအစာတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

ဒန္.သလြန္ရဲ.အာဟာရဓာတ္နဲ. ပဋိဇီဝဓာတ္
ဒန္.သလြန္ဟာ ခႏၶာကုိယ္အတြက္ အာဟာရဓာတ္ေတြေပးစြမ္းႏုိင္ပါတယ္။ ဒန္.သလြန္သီးအေျခာက္မွာ Protein ၂၉%၊ Carbohydrate ၂၈%နဲ. အဆီဓာတ္ ၄% ပါဝင္ပါတယ္။ ပါဝင္တဲ.အဆီဓာတ္ကလည္း မျပည္.ဝဆီ (Unsaturated fat) ျဖစ္လုိ. လူရဲ. က်န္းမာေရးကုိ မ်ားစြာ အေထာက္အကူျပဳပါတယ္။ ဗီတာမင္ေတြအေနနဲ. Vitamin A, C, E, Niacin, B6 နဲ. Folic acid တုိ.ပါ ပါတယ္။ သတၱဳဓာတ္ေတြအေနနဲ. Mg++, Ca++, Iron, Phosphorus, Selenium, Zinc စသျဖင္. အေရးပါေသာ သတၱဳဓာတ္ေတြ အမ်ားႀကီးပါ ပါတယ္။ Zinc ဆုိရင္ 100g (၆ က်ပ္ တစ္မတ္သား)မွာ 25mg အထိပါတဲ.အတြက္ အပင္ေတြထဲမွာ အမ်ားဆုံး ပါဝင္မႈျဖစ္တယ္လုိ. ဆုိပါတယ္။ ဒီအာဟာရဓာတ္ေတြဟာ က်န္းမာေရးကုိ အသီးသီး အေထာက္အကူျပဳပါတယ္။

 

 

ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ. ဒန္.သလြန္သီးမွာပါတဲ. Pterygospermin ဆိုတဲ. ဓာတ္ပစၥည္းဟာ သဘာဝပဋိဇီဝေဆး (Natural Antibiotic) တစ္ခုျဖစ္တယ္လုိ.ဆုိပါတယ္။ ဗက္တီးရီးယား အေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ေသေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါ.အျပင္ မႈိ (Fungi) ေတြကုိပါ ေသေစႏုိင္တာျဖစ္တဲ.အတြက္ အေရျပားမႈိစြဲနာျဖစ္ရင္ ဒန္.သလြန္မ်ားမ်ား စားေပးဖုိ.တုိက္တြန္းထားပါတယ္။ အဲဒီဓာတ္ပစၥည္းဟာ ဒန္.သလြန္သီးရဲ.အေစ.မွာ အမ်ားဆုံးပါဝင္တယ္လုိ.သိရပါတယ္။

ေရကုိသန္.စင္ေစျခင္း
ဒန္.သလြန္ကုိ ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္တာအျပင္ သူ.မွာ ထူးျခားတဲ. ဂုဏ္သတၱိတစ္ခု ႐ွိေနပါေသးတယ္။ အဲဒါကေတာ. ေရကုိသန္.စင္ေပးႏုိင္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒန္.သလြန္သီးရဲ.အေစ.မွာပါတဲ. Coagulant ေတြဟာ ေနာက္က်ိေနတဲ. ေရထဲကပစၥည္းေတြကုိ စုစည္းၿပီး အနယ္က်ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဥပမာ - ျမစ္ေရတင္ၿပီးသုံးရတဲ. ေဒသေတြမွာ ဒန္.သလြန္ေစ.ကုိ အေျခာက္လွန္း၊ အမႈန္.ျဖစ္ေအာင္လုပ္ၿပီး အဲဒီျမစ္ေရထဲကုိ ထည္.လုိက္ရင္ ပါလာတဲ. အနယ္ေတြဟာ ေအာက္ကုိဆင္းသြားၿပီး ေရ ၾကည္လာတာ ေတြ.ရပါမယ္။ အခုေနာက္ပုိင္းမွာ စက္႐ုံေတြက စြန္.ပစ္တဲ. ေရဆုိးေတြကုိ ျပန္လည္သန္.စင္တဲ. ေနရာမွာေတာင္ စတင္အသုံးျပဳေနၾကၿပီလုိ. ဆုိပါတယ္။ ဒန္.သလြန္သီးရဲ.အေစ.မွာ ပါဝင္တဲ. သဘာဝပဋိဇီဝပစၥည္းေတြေၾကာင္. ေရထဲမွာ႐ွိတဲ. ေရာဂါပုိးေတြကုိပါ ေသေစႏုိင္တဲ.အတြက္ အလြန္ အသုံးဝင္ပါတယ္။

ဒန္.သလြန္ရဲ. တျခားအာနိသင္
ကင္ဆာေရာဂါကို ကာကြယ္ႏုိင္ျခင္း
အသည္းပ်က္စီးျခင္းမွ ကာကြယ္ႏုိင္ျခင္း
ဓာတ္ေရာင္ျခည္သင္.မႈကေန ကာကြယ္ႏုိင္ျခင္း
အာဆင္းနစ္၊ ကက္ဒမီယမ္ စတဲ. အဆိပ္သင္.မႈေတြကေန သက္သာေစႏုိင္ျခင္းတုိ.ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

သတိျပဳရန္
ဒန္.သလြန္သီးကုိ ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္မယ္ဆုိရင္ အခ်ဳိမႈန္. လုံးဝ မသုံးသင္.ပါဘူး။ ဘာေၾကာင္.လည္းဆုိရင္ အခ်ဳိမႈန္.မွာပါတဲ. Glutamic acid ဟာ ဒန္.သလြန္သီးရဲ. ေဆးဖက္ဝင္အာနိသင္ေတြကုိ အူနံရံက စုပ္ယူမႈကုိ ဟန္.တားႏုိင္လုိ.ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ေသြးတုိးေရာဂါေဝဒနာ႐ွင္ေတြဟာ ဒန္.သလြန္.႐ြက္ကုိ ေၾကာ္မစားပဲ ဟင္းခ်ဳိအျဖစ္ ေသာက္သုံးသင္.ပါတယ္။ ဒန္.သလြန္႐ြက္မွာ ပါတဲ. ျဒပ္ေပါင္းေတြဟာ ေရမွာေပ်ာ္ဝင္တဲ.အတြက္ ေၾကာ္စားျခင္းထက္ ဟင္းခ်ဳိအျဖစ္ေသာက္ျခင္းက ပုိၿပီး အက်ဳိး႐ွိပါတယ္။

ကိုးကား
ဟနစံ
ေဒါက္တာခင္ေမာင္လြင္(FAME)၏ က်န္းမာသုတ အစီအစဥ္။

Credit : http://parsithan.blogspot.co.uk/2012/04/blog-post_9195.html?m=1

အာဟာရ တန္ဖိုးၾကီးလွတဲ့ ဒန္႔ဒလြန္ ၁

 

            ေဆာင္းတြင္းေရာက္လာေတာ့ ေစ်းသြားတဲ့အခါ ငါးရံ႕ေတြလိႈင္လိႈင္ ေတြ႕ရပါေတာ့တယ္။ ဒီလို ငါးရံ႕ ေတြေပၚခ်ိန္မွာ ဒန္႕သလြန္သီးမ်ားလဲ စေပၚလာေတာ့တာပါပဲ။ ေပၚဦးေပၚဖ်ားမွာ ဒန္႕သလြန္သီးတစ္ေတာင့္ကို ၂ဝဝ က်ပ္ေပးရတာေၾကာင့္ ေမေမ ေျပာတာကို ျပန္ၾကားေယာင္မိပါတယ္။''ေအာင္မယ္ေလး တစ္ေတာင့္ ႏွစ္ရာတဲ့လား။ အိမ္က ဒန္႕သလြန္ပင္ ရွိတုန္းက ဝယ္မစားရပါဘူး''
            ''ဒန္႕သလြန္ပင္ ခုတ္လိုက္ရတာ ႏွေျမာလိုက္တာေနာ္''လို႕ ေျပာေနတတ္ပါတယ္။
            အိမ္ကဒန္႕သလြန္သီးက အေတာင့္ရွည္ၿပီး စိမ္းစိမ္းနဲ႕ခ်ဳိပါတယ္။ ဒါကို လူႀကီးေတြက ဒန္႕သသလြန္ အခ်ဳိသီးလို႕ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒန္႕သလြန္အခ်ဳိသီးဆိုေတာ့ အခါးသီးမ်ား ရွိလားလို႕ ကြၽန္မကစပ္စုၿပီး ေမးလိုက္မိတာေပါ့။ လူႀကီးေတြက ဒန္႕သလြန္ အခါးသီးလဲ ရွိေၾကာင္း၊ အရြယ္က အိမ္ကအသီးေတြထက္ငယ္ၿပီး အေရာင္က အနီေရာင္သန္းတယ္လုိ႕ ရွင္းျပပါတယ္။ ဟင္းခ်က္လိုက္တဲ့အခါ အိမ္ကအသီးလိုမခ်ဳိဘဲ ခါး သက္သက္ေလးရွိတယ္တဲ့။
            ကြၽန္မေစ်းသြားေတာ့ ယုကလဲ စားခ်င္တယ္ေျပာတာနဲ႕ သံုးေတာင့္ ၅ဝဝ ရေတာ့မွဝယ္ၿပီး ခ်က္ေကြၽးရပါတယ္။ အရင္အိမ္အပင္က ဆိုရင္ေတာ့ စားမယ္ဆိုမွ လတ္လတ္ဆတ္ ဆတ္ခ်က္ခ်င္းဆြတ္ၿပီး ခရမ္းသီး၊ အာလူးနည္းနည္းထည့္ၿပီး ခ်က္တတ္ပါတယ္။
            အခုဝယ္စားရေတာ့ ခရမ္းသီး၊ အာလူး၊ ႐ံုးပတီသီး စတဲ့အသီးေတြထဲမွာ ဒန္႕သလြန္ေရာ ခ်က္ရျပန္တာေပါ့။ ဒန္႕သလြန္သီးမ်ားမ်ားစားစား အိမ္ကခူးခ်က္တာလိုေတာ့ မဟုတ္ ေတာ့ပါဘူး။ ဒီလုိအခါမ်ဳိးမွာေတာ့ ငါးေျခာက္နဲ႕ပဲခ်က္ၾကပါတယ္။
ငါးရံ႕ေပၚခ်ိန္ဆိုေတာ့ အိမ္မွာ ငါးရံ႕ေခါင္းနဲ႕လဲ ဒန္႕သလြန္သီးကို ခ်က္တတ္ပါတယ္။ သိပ္လိုက္ဖက္ညီတဲ့ ဟင္းတစ္ခြက္ပါ။ တခ်ဳိ႕က ငါးရံ႕အသားနဲ႕လဲ စားေကာင္းေၾကာင္း ဒီရာသီမွာ ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးေပၚေတာ့ ခ်က္စားၾကည့္ပါလို႕ ေျပာၾကေပမယ့္ သိပ္မႀကိဳက္လွတာေၾကာင့္ ခ်က္မစား ျဖစ္ပါဘူး။
            တစ္ေန႕ လွည္းတန္းေစ်းသြားေတာ့ မေတြ႕တာၾကာၿပီျဖစ္တဲ့ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ တင့္တင့္ကို အမွတ္မထင္ ေတြ႕လိုက္ပါတယ္။ တစ္ေယာက္လက္ တစ္ေယာက္ကိုင္ၿပီး ႏႈတ္ဆက္ၾကရင္း ကြၽန္မျခင္းထဲက ငါးရံ႕ေခါင္းေတြ ေတြ႕သြားၿပီး
             ''ခင္၊ ဒန္႕သလြန္သီးနဲ႕ခ်က္မွာလား''
             ''ဒန္႕သလြန္ပင္ႀကီး ရွိေသးလား''
            ''ဒီႏွစ္သီးရင္ ေပးေကြၽးဦးေနာ္'' လို႕ေျပာပါေတာ့တယ္။
           ကြၽန္မတို႕ အလုပ္အတူလုပ္စဥ္က ကြၽန္မဒန္႕သလြန္သီးေပၚခ်ိန္ဆို မၾကာခဏခ်က္တတ္ၿပီး ရင္းႏွီးသူမ်ားကိုလဲ ေပးတတ္တာေၾကာင့္ တင့္တင့္က သတိရၿပီး ေတာင္းတာပါ။
           ''တင့္တင့္ေရ၊ အိမ္ကအပင္မရွိေတာ့ဘူး''
           ''တို႕လဲ တင့္တင့္လိုပဲ ဝယ္စား ေနရတယ္''လို႕ ေျပာလိုက္ရပါတယ္။
         အိမ္ကအပင္ႀကီးက ၿခံစည္း႐ိုး နားနီးၿပီး တစ္ဘက္အိမ္ရဲ႕ အမိုးနဲ႕ မလြတ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ႏွေျမာေပမယ့္ ခုတ္ပစ္လိုက္ရတာပါ။ မခုတ္ခင္ မ်ဳိးမျပတ္ခ်င္တာေၾကာင့္ အကိုင္းေတြခုတ္ၿပီး သူငယ္ခ်င္း ၿပံဳး ၿခံထဲမွာ စိုက္ၾကျပန္ပါတယ္။
ဒန္႕သလြန္သီး သီးခ်ိန္မွာ ၿပံဳးက အၿမဲေပးတတ္ပါတယ္။ အိမ္မွာက ဒန္႕သလြန္သီးသာမက ဒန္႕သလြန္ ရြက္ပါစားၾကတာေပါ့။ ေဖေဖရွိစဥ္က ေသြးက်တယ္၊ ဆီးေကာင္းတယ္ ဆိုၿပီး မၾကာခဏ ဟင္းခ်ဳိခ်က္ခိုင္း တတ္ပါတယ္။
            ဟင္းခ်ဳိထဲ အရြက္ခပ္ေသာက္ တဲ့အခါ ဟင္းရည္က နည္းနည္း သက္တဲ့အရသာရွိပါတယ္။ အိမ္သား အားလံုးက အခါးႀကိဳက္တတ္ေတာ့ မၾကာခဏ ေသာက္ျဖစ္ပါတယ္။ သူခ်ည္းသက္သက္ မဟုတ္တာေတာင္ ၿခံတန္းဟင္းရြက္စံု ဟင္းခ်ဳိခ်က္တဲ့ အခါ ထည့္ခပ္တတ္စၿမဲပါ။
             ေမေမနဲ႕ ကြၽန္မကေတာ့ ဒန္႕သလြန္ရြက္ကုိျပဳတ္ ပါးပါးလွီးၿပီး သုပ္စားတာႀကိဳက္ပါတယ္။ ဟင္းႏုႏြယ္သုပ္နဲ႕ ခပ္ဆင္ဆင္ အရသာရွိၿပီး အရြက္ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးက သံဓာတ္ဓာတ္ မ်ားတာေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား စားဖို႕သင့္ေတာ္တာေပါ့။
              ေမေမ့အေျပာအရ အမ်ဳိးသမီးေတြ မီးတြင္းမွာ ဒန္႕သလြန္ရြက္ဟင္း ခါးေသာက္ၾကေၾကာင္း၊ မွန္မွန္ေသာက္ရင္ ႏို႕ရည္ထြက္မ်ားေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့ပါေသးတယ္။
             အိမ္က ဒန္႕သလြန္ပင္ရွိစဥ္က ဒန္႕သလြန္သီးသာေတာင္းၾကသူရွိတာ မ်ားပါတယ္။ အခုေစ်းမွာ ေရာင္း ေတာ့လဲ ဒန္႕သလြန္သီးသာ အေရာင္း မ်ားတာေတြ႕ရတာပါ။ ဒန္႕သလြန္ရြက္ ေရာင္းတာသိပ္မရွိလွပါဘူး။
                တကယ္ေတာ့ အစားနည္းေပမယ့္ ဒန္႕သလြန္ရြက္ဟာ အာဟာရ ျပည့္စံုတဲ့အရြက္လို႕ဆုိရမွာပါ။ သူ႕မွာ ပ႐ုိတင္း-Protein, ကယ္လ္စီယမ္ -Calcium, ပိုတက္စီယမ္-Potassium နဲ႕ ဗီတာမင္ေအ-Vitamin A နဲ႕ ဗီတာ မင္စီ-Vitamin C ဓာတ္မ်ား ပါဝင္ပါတယ္။ စားက်င့္မရွိတာက တစ္ေၾကာင္း၊ သူ႕မွာပါတဲ့ အာဟာရ ဓာတ္ေတြအေၾကာင္း မသိတာေၾကာင့္ တစ္ေၾကာင္း ဒန္႕သလြန္ရြက္ကို အစား နည္းတာျဖစ္ၾကမွာပါ။

               သိသူေဖာ္စား၊ မသိသူေက်ာ္သြားလို႕ ဆိုရမလား မသိပါဘူး။
              ကြၽန္မ မၾကာခင္က ဘန္ေကာက္ေရာက္ေတာ့ ကြၽန္မဝယ္စား ေနက် တ႐ုတ္ပဲမုန္႕ဆိုင္ကိုသြား လိုက္ပါတယ္။ ဆိုင္က အိမ္ဆိုင္ပါ။ အစ္မႀကီးကလုပ္ၿပီး သူ႕ညီမနဲ႕သားက ကူလုပ္ၾကတာေတြ႕ရတယ္။ လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ ပူပူေႏြးေႏြး ေလးစားရတာကိုက အရသာရွိတာ ေၾကာင့္ ကြၽန္မဘန္ေကာက္ေရာက္ ရင္ အဆင္ေျပသလို သူ႕ဆိုင္သြားၿပီး ဝယ္စားတတ္ပါတယ္။
ကြၽန္မ ဆိုင္ထဲေရာက္သြားေတာ့ လင္ပန္း သံုးေလးပန္းနဲ႕ ဒန္႕သလြန္ ရြက္အခက္ေတြ ျဖန္႕ထားတာေတြ႕ ရပါတယ္။
            ''မုန္႕ဆိုင္မွာ ဘာေၾကာင့္ ဒီ ေလာက္ဒန္႕သလြန္ရြက္ေတြ လွန္း ထားပါလိမ့္ေနာ္''
            ''မုန္႕ထဲမ်ားထည့္လုပ္ဖို႕မ်ား လား''
              ''ဘာမ်ား လုပ္ၾကမွာလဲ''လို႕ ေတြးမိသြားတယ္။
             ကြၽန္မ ဒီအမ်ဳိးသမီးဆိုင္မွာ ဝယ္စားဖူးတာ ေလးငါးႏွစ္ေလာက္ရွိပါၿပီ။ တစ္ခါမွ ဒန္႕သလြန္ရြက္ေတြ၊ လင္ပန္းေတြနဲ႕ လွန္းထားတာမေတြ႕ ဖူးပါဘူး၊ ကြၽန္မသိခ်င္တာနဲ႕
              ''ဒန္႕သလြန္ရြက္ေတြ အမ်ားႀကီးပဲေနာ္ ။ ဘာလုပ္ဖုိ႕လဲ''လို႕ စပ္စု ၿပီးေမးလိုက္မိတယ္။
အစ္မႀကီးက
             ''ေဒါက္တာ ဒီအရြက္ကုိ သိလုိ႕လား''
             ''ကြၽန္မတို႕က မရႊံ (Ma-rum) လို႕ေခၚတယ္''
           ''က်န္းမာေရးအတြက္ သိပ္ေကာင္းတာ''ဆိုၿပီး သူဒန္႕သလြန္ ရြက္စားရတဲ့အေၾကာင္း၊ လုပ္နည္း၊ စားနည္းေတြပါ ရွင္းျပပါေတာ့တယ္။
             အစ္မႀကီးက ငယ္ငယ္ကတည္းက ခ်ဴခ်ာသူတစ္ေယာက္ပါ။ အိမ္ေထာင္က်ၿပီး သားႏွစ္ေယာက္ရွိ ပါတယ္။ ေသြးအားကလဲနည္း၊ ႏွလံုး လဲအားနည္းတာေၾကာင့္ တေရွာင္ ေရွာင္နဲ႕ရွိေနခဲ့တာတဲ့။
              ဆရာဝန္နဲ႔ျပၿပီး အဂၤလိပ္ေဆး အမ်ဳိးမ်ဳိးလဲ ေသာက္ခဲ့ရတာဆုိပဲ။ သိပ္ေကာင္းလာတာ မဟုတ္ေပမယ့္ ေနသာထုိင္သာေတာ့ ရွိတယ္တဲ့။ တစ္ခါတရံ အားနည္းၿပီး ေနမေကာင္းတဲ့အခါ မုန္႔ဆုိင္ကုိ ႏွစ္လ၊ သုံးလ ပိတ္ခဲ့ရသည္အထိေတာင္ ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
              အဂၤလိပ္ေဆးေတြ စားတာၾကာ လာၿပီးသိပ္မထူးလွတာနဲ႔ ထုိင္း တုိင္းရင္းေဆးေတြအေၾကာင္း စာအုပ္ေတြ ဝယ္ဖတ္ရာမွ တုိင္းရင္းေဆးကုိ စိတ္ဝင္စားလာခဲ့တယ္တဲ့။ တီဗီမွာ တုိင္းရင္းေဆး အေၾကာင္းျပတဲ့အခါ မျပတ္ၾကည့္ၿပီး အစ္မႀကီးက ေလ့ လာခဲ့ျပန္တယ္။
              ဒါေတြေလ့လာၿပီး ဒန္႔သလြန္ ရြက္မွန္မွန္စားရင္ သူ႔အတြက္ ေကာင္းမယ္လုိ႔ သိလာၿပီး ေစ်းမွာ ဒန္႔သလြန္ရြက္ေတြ သြားဝယ္လုိက္ တယ္။ အရြက္ကုိ အမႈန္႔ႀကိတ္ ေသာက္ရမွာေၾကာင့္ သူက အရြက္ေတြဝယ္ ေဆးေၾကာၿပီး လင္ပန္း ေတြနဲ႔ လွန္းထားရတယ္။ ေျခာက္သြားမွ ေထာင္းၿပီး မနက္မန္က်ည္း ေစ့ေလာက္၊ ညမန္က်ည္းေစ့ေလာက္ ေဆးအျဖစ္ေသာက္သတဲ့။
               ဒီလုိမွန္မွန္စားၿပီး တစ္လေလာက္ၾကာေတာ့ လန္းလန္းဆန္း ဆန္းျဖစ္လာခဲ့တယ္။ အစ္မႀကီး သက္သာလာေတာ့ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္း အိမ္နီးခ်င္းမိတ္ေဆြေတြကုိ ေျပာျပလုိက္ေတာ့ သူတုိ႔ကလဲ စမ္းေသာက္ ခ်င္လာၾကတယ္။
              ဒါနဲ႔ပဲ အစ္မႀကီးက ဒန္႔သလြန္ ရြက္အမႈန္႔ကုိ အေတာင့္လုပ္ၾကည့္ၿပီး သူစေသာက္လုိက္တယ္။ အိမ္နီးခ်င္း ေတြကုိလဲ ေပးေသာက္ျပန္တယ္။ သူတုိ႔လဲ ေနလုိ႔ထုိင္လုိ႔ ေကာင္းလာၾကၿပီး မွန္မွန္ေသာက္ခ်င္တာနဲ႔ အစ္မႀကီးကုိ လုပ္ေရာင္းဖုိ႔ ဝုိင္းေျပာၾကတယ္။
              အခု အစ္မႀကီးက အင္ပီစလင္ Ampicilin ေဆးေတာင့္အရြယ္ တစ္ရာ ဝင္အထုပ္ေတြထုပ္ၿပီး တစ္ထုပ္ကုိ ထုိင္းဘတ္ေငြ ၈ဝ နဲ႔ ေရာင္းေနပါၿပီ။ သူ႔အၫႊန္းအရ မနက္ ႏွစ္ေတာင့္၊ ညႏွစ္ေတာင့္ ေသာက္ရင္ လုံေလာက္တယ္ဆုိပဲ။
               အစ္မႀကီးအေနနဲ႔ သူေသာက္ဖုိ႔နဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း မိတ္ေဆြမ်ား ေသာက္ဖုိ႔ သာလုပ္တာလုိ႔ ေျပာပါတယ္။ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ ေရာင္းခ်ဖုိ႔ စိတ္ဆႏၵမရွိဘူးလုိ႔လဲ ေျပာပါေသးတယ္။ သူက်န္းမာလာသလုိ အမ်ားက်န္းမာတာကို ျမင္ရတာကုိပဲ ေက်နပ္လွပါၿပီတဲ့ေလ။
              အစ္မႀကီးက ဆက္ၿပီး သူ႔ ဒန္႔သလြန္ ေဆးေတာင့္ ႏွစ္ေတာင့္ စားတာက ႏြားႏုိ႔တစ္ခြက္ေသာက္တာနဲ႔ တူတယ္ဆုိပဲ။ မရွင္းတာနဲ႔ ျပန္ေမးေတာ့ ႏြားႏုိ႔တစ္ခြက္မွာပါတဲ့ ကယ္လဆီယမ္ Calcium ဓာတ္အခ်ဳိးအစား ပမာဏအတုိင္း သူ႔ဒန္႔သလြန္ ေဆးေတာင့္မွာပါတဲ့ ကယ္လ္ဆီယမ္ Calcium ဓာတ္က တူညီေနတာလုိ႔ ရွင္းျပပါတယ္။
                ဒါေၾကာင့္ အစ္မႀကီးက ကြၽန္မကုိ သူ႔ေဆးေတာင့္ဝယ္စားၾကည့္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းေနျပန္တယ္။ ကြၽန္မ မုန္႔သာဝယ္ၿပီး ေဆးေတာ့ မဝယ္ခဲ့ပါဘူး။ ကြၽန္မအေနနဲ႔ အစာလဲေဆးမုိ႔ ဒန္႔သလြန္ရြက္ လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ကိုပဲ ဆက္စားဖုိ႔ စဥ္းစားၿပီးသားပါ။ ေဆးအျဖစ္နဲ႕ေတာ့ မစားခ်င္ပါဘူး။

ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္

                                                                                                       (ေဒါက္တာ ခင္လက်္ာ)

Credit : http://www.zaygwet.com/diary.php?id=57